Staatsbosbeheer: hout is concurrerend

‘Hout is concurrerend voor verwarming, wanneer het alternatief bestaat uit aardgas (tegen kleinverbruikers-tarieven) of stookolie,’ zegt Zwier van Olst. ‘Stadsverwarming is een uitstekende toepassing voor binnenlands geproduceerd hout. We hebben net een groot contract afgesloten met Stadsverwarming Purmerend BV en gaan daar tenminste tien jaar houtige biomassa voor de productie van duurzame warmte leveren. Ook voor omzetting in ethanol wordt hout concurrerend, met tweede-generatie technologie.’

Zwier van Olst is hoofd van de afdeling BuitenZaken van Staatsbosbeheer (SBB), een publiekrechtelijk rechtspersoon en de grootste bos- en natuurbeheerder in Nederland. Nog maar tien jaar geleden dachten deskundigen dat snoeihout uit binnenlandse bossen niet concurrerend zou kunnen zijn. Maar met een goede planning en uitgekiende logistiek blijkt SBB uitstekend op de duurzame energiemarkt te kunnen opereren.

Al veel ervaring
‘SBB is al vanaf 1999 bezig, energiehout uit het Nederlandse bos te oogsten. Wij gaan Just-In-Time leveren aan de biowarmtecentrale Purmerend: er komt geen tussenopslag. Maar daarmee hebben we ook al veel ervaring. Elke dag vertrekken er al 50 vrachtwagens met rondhout voor JIT-leveringen aan onze klanten. Biomassa is voor ons gewoon één assortiment van hout. Op jaarbasis leveren we 400.000 m3 hout en 70.000 ton biomassa. Dat is één van onze core businesses geworden.’

‘Wij voeren de regie over het houttransport. Veel landgoedeigenaren en –beheerders hebben zich bij dit systeem aangesloten. Onze planners bepalen uit welke bossen het wordt afgevoerd. Onze relatie met de houtleveranciers kan vele vormen aannemen. Soms zijn landgoedbeheerders volkomen zelfstandig, soms besteden ze ons het volledige traject uit van oogst tot transport.’

Warmtemarkt
‘Warmteopwekking is een goede bestemming voor binnenlands hout. Als ook elektriciteit wordt opgewekt, is subsidie nodig om de businesscase rond te krijgen. Dat komt doordat hout dan moet concurreren tegen steenkool. Maar als hout wordt toegepast in de warmtemarkt en concurreert met aardgas (tegen kleinverbruikerstarief), is de businesscase gezond. Ook als stookolie de concurrent is, voldoet hout goed. In gebieden zonder aardgasinfrastructuur (Zuid-Duitsland, Oostenrijk grote delen van Zuid-Europa), is hout daarom in trek. In Zuid-Duitsland is er nu al een gebrek aan houtpellets.’

‘Stadsverwarming Purmerend heeft met ons naar verhouding een stabiele prijs afgesproken. Dat wil zeggen: onafhankelijk van de olie- of aardgasprijs. We hebben de prijs wel geïndexeerd: wanneer onze kostprijs (inflatie) stijgt, stijgt de houtprijs mee. Maar dat geeft tenslotte toch een veel stabielere prijs dan wanneer je afhankelijk bent van de wereldoliemarkt. Wij kunnen dat doen omdat wij eigenaar zijn van de biomassa, wij zijn geen handelaren. Onze core business is bosbeheer en natuurbeheer, en geen handel. Wij zijn daarom  ook gebaat bij een stabiele prijsvorming. De belangen van ons en van Stadsverwarming Purmerend zijn hierin gelijkgericht.’

FSC-gecertificeerd
‘SBB heeft nog wel meer plannen met biomassa, maar de mogelijkheden zijn fysiek beperkt. SBB is FSC-gecertificeerd, en dat betekent duurzaam oogsten. Daardoor ligt het maximum, nooit meer dan wat er jaarlijks bijgroeit, dat wij aan biomassa uit onze terreinen kunnen halen, min of meer vast.’

Kortom, met een goede regie, die een gebied bestrijkt tot in België, Noordrijnland-Westfalen en Niedersachsen, heeft binnenlands hout zich een vaste positie verworven op de energiemarkt.