Claude Roy is een man van grootse vergezichten, en hij weet ze met onuitputtelijke energie over te dragen. Als voorzitter van de Franse Club des Bio-économistes verkondigt hij al jaren: om de grote problemen van de wereld aan te pakken hebben we biomassa nodig. Zo hoogwaardig mogelijk, dus vooral in de vorm van voeding, materialen en chemicaliën. Monsieur Biomasse, zo wordt hij in Frankrijk wel genoemd.
Claude Roy: wij gaan weer leven van het land
Denk aan de grote uitdagingen van deze eeuw, zo hield hij afgelopen week zijn gehoor voor op de conferentie Siñal in Châlons-en-Champagne. Slechts 3% van het water op de planeet is zoet water, en het is zeer ongelijk verdeeld. In 2050 zal er per aardbewoner nog maar 0,2 ha landbouwgrond beschikbaar zijn, terwijl dat in 1950 0,5 ha was. Fossiele brandstoffen raken ooit op, maar daarvóór zal klimaatverandering de wereld al op zijn kop zetten met droogten, ziektes, volksverhuizingen, misoogsten. Er zijn maar drie uitwegen uit dit complex van problemen, en bij alle drie is biomassa betrokken: soberheid, circulaire economie en vastleggen van koolstof. ‘Productieve, sobere en veelsoortige land- en bosbouw, en de doeltreffende verwerking en toepassing van hun producten, vormen het beste bolwerk tegen klimaatverandering, samen met energiebesparing en technologische en organisatorische innovaties.’
‘De economie op basis van fossiele brandstoffen zal nog hoogstens veertig tot vijftig jaar duren,’ zo zegt Claude Roy, lid van de Adviesraad voor Voeding, Landbouw en het Platteland, en eerder interdepartementaal coördinator voor de waardevermeerdering van biomassa (2005-2008). ‘We zijn een wereld binnengetreden waarin wij onvermijdelijk weer gaan leven van het land. Bij onze voorouders besloeg de bio-economie wel 85% van de totale economie. Nu is dat nog maar 5%; maar we zullen toegroeien naar 25% over dertig jaar. Want met bio-economie is heel veel mogelijk. Toen er in 1940 door de oorlog ineens een tekort ontstond aan fossiele brandstoffen in Frankrijk, nam de bio-economie direct een deel van het economisch leven over. Auto’s die rijden op ethanol uit suikerbieten? Of op houtgas? Ze waren er al snel. Die bio-economie was een crisiseconomie; hij zal nu snel een onderdeel worden van de normale economie. Maar terwijl de Amerikanen denken dat alle problemen met technologie opgelost kunnen worden, weten wij in Europa dat een nieuwe soberheid deel zal moeten uitmaken van het palet aan oplossingen.’
Biomassa is zeer veelzijdig
Het potentieel van biomassa is bijzonder groot en veelzijdig, volgens Claude Roy. Hout, stro en vezels als constructiemateriaal, isolatiematerialen, composieten, papier, verpakking, decoratie, textiel…. Plantaardige aminozuren en suikers in polymeren, coatings, lijmen, cosmetica…. Plantaardige vetten voor zepen, smeermiddelen, oplosmiddelen, inkten en verven, polymeren…. Bij gelijke functionaliteit vereist het bouwen in beton 9 keer zoveel energie als een soortgelijke constructie uit hout, bouwen in ijzer 17 keer zoveel, en bouwen in aluminium 48 keer zo veel. Bovendien legt hout ongeveer 1 ton CO2 vast per m3, en aan het eind van zijn levensduur kan het nog nuttig gebruikt worden voor energie. Biomassa en alle producten die ervan gemaakt kunnen worden, kunnen in de plaats komen van het overgrote deel van de producten uit het fossiele tijdperk. Maar daarvoor moet wel de agrarische productie sterk omhoog en de verspilling van voedingsmiddelen sterk omlaag….
‘Wij zullen door drie fasen heengaan,’ zegt Claude Roy. ‘Een eerste fase van tien jaar is die van de voorlichting. Daarin bevinden wij ons nu, daar is de Club des Bio-économistes voor opgericht. In de tweede fase van tien jaar zullen we de belastingen gaan herschikken: we zullen gaan belasten wat schaars is (zoals energie en milieu) en de belasting verlichten op wat overvloedig is (zoals arbeid). Daarna komt de fase van de verboden. De staat zal de mensen dwingen soberder te gaan leven. Minder verkeer, minder vliegreizen, minder milieuschadelijke productie. Soberheid is een integraal onderdeel van de weg die we moeten bewandelen.’ Aldus Claude Roy.
http://leclubdesbioeconomistes.tumblr.com/