Met grote verslagenheid geven wij kennis van het overlijden van Paul Reinshagen, oprichter en redacteur van deze site. Hij overleed deze week, 78 jaar oud.
Paul Reinshagen was een gelukkig mens. Vaak genoeg kon hij doen waarin hij goed was en waaraan hij plezier beleefde: stukjes schrijven. Bij voorkeur ‘gloeiende stukjes’ waarin hij de wereld eens goed de waarheid zei. Dan greep hij zijn iPad en begon te schrijven. Zijn hele leven heeft hij dat gedaan, hij was wetenschapsjournalist in hart en nieren. Bij het Chemisch Weekblad als adjunct, bij de Ingenieur als hoofdredacteur, en daarna dertig jaar als freelancer. Met als focus, de laatste zes, zeven jaar, dat prachtige onderwerp de biobased economy, waar wij samen in zijn gerold. Een thema met de belofte van vernieuwing en hoop voor de toekomst. Daarover kan ik het beste Paul zelf aan het woord laten. Het is het laatste stukje dat hij heeft geschreven.
‘Hoe moeten wij onze toekomstige maatschappij inrichten zonder fossiele brandstoffen? Kunnen we in Nederland een voortrekkend land zijn, zoals we altijd beweren of lopen we hopeloos achterop? Want als we er in slagen om de wereld onder de twee graden temperatuurstijging te houden, staat de volgende uitdaging voor de deur: hoe maken we genoeg voedsel en materialen, zonder de kracht (en de vervuiling) van fossiele brandstoffen om deze samenleving aan de gang te houden? Dat zal niet meevallen, we moeten het tijdperk van hoge temperaturen, hoge drukken en bonkende processen achter ons laten en overstappen op precisietechnologie voor het maken van specifieke producten, het hele kleine (zelfs op atomaire schaal) en op een verregaande vorm van decentralisatie. Allemaal zaken waar we nog niet zoveel van weten, zeker niet hoe we dat met de minste verspilling moeten doen, sterker hoe we dat circulair moeten aanpakken.’
‘Dat geldt niet alleen voor de biobased economy (hoewel dat ons hoofdonderwerp is: voedsel en materialen), maar voor alle gebieden waarop we vorderingen willen maken: chemische en biotechnische katalyse, precisie land- en tuinbouw en veeteelt, genetische modificatie, watergebruik, synthetische biologie, robotica, kunstmatige intelligentie, computertechnologie enz. Er is veel onderzoek nodig en we weten er eerlijk gezegd vaak nog niet zoveel van. Zelfs al werken we er al een tijd mee, toch moet het theoretische, kwantummechanische fundament er vaak nog onder.’
‘Wie dit leest, begrijpt gelijk dat de toekomstige samenleving er heel anders uit zal zien dan de huidige. De huidige is een wetenschappelijk ruw model vergeleken met wat er komen gaat, waarbij we ieder vezeltje van de landbouw op eigen wijze zullen benutten en ieder product optimaal zullen ontwerpen met de circulaire economie als laatste oplossing.’
Tot zo ver Paul Reinshagen, in een inleiding voor ons nieuwe boek More with Less over de precisie-economie, het vervolg op ons boek Groene Groei, samen te schrijven met Alle Bruggink. Paul was ervan overtuigd dat de wereld van de toekomst er heel anders uit zal zien. Wij gaan de ‘bonkende processen’ van de zware industrie achter ons laten; de industrie zal kleinschalig en circulair worden. Milde chemische processen gaan ons in staat stellen precisiematerialen te maken uit reststromen van de landbouw. Geen verspilling meer. Alle energie wordt lokaal opgewekt en de industrie gaat zijn grondstoffen betrekken uit de lokale landbouw. Industrieën worden relatief ongevaarlijk en kunnen dicht bij hun leveranciers van grondstoffen staan, de boeren. Het platteland krijgt een geweldige economische impuls. De toekomst wordt kleinschalig en hoog-technologisch. Paul was zeer benieuwd of deze toekomst er zou komen, en hoe snel – hij had graag nog een tijdje doorgeleefd om te zien of en hoe snel dit visioen werkelijkheid zou worden.
Paul Reinshagen was niet alleen een goede collega, de betere journalist van ons beiden. Hij was de voortreffelijke kameraad, altijd open, altijd enthousiast, altijd benieuwd naar wat de toekomst zou brengen. Een echte liberaal en vrijdenker, een gul en warm mens. Zijn openheid en gulheid zullen altijd bij me blijven. Wij zullen hem missen.