Minder dan een jaar geleden, op de Biobased Economy netwerkconferentie in Amsterdam, hoorden we Avantium’s Ed de Jong zijn gehoor zeggen dat de langverwachte eerste commerciële FDCA-fabriek ‘hoogstwaarschijnlijk niet in Europa zou komen’. Maar afgelopen maart kondigde Avantium aan dat het deze fabriek op het ‘Verbund’ terrein van BASF in Antwerpen wil gaan neerzetten. Wat geeft hen van gedachten doen veranderen? ‘Er is inderdaad veel veranderd in Europa op het gebied van financiële ondersteuning (EIB, EFSI, Junckerplan, BBI),’ antwoordt Avantium op onze vragen. ‘Daarnaast was het tekenen van de MoU met BASF een belangrijke factor om de fabriek in Antwerpen te willen gaan bouwen.’
Een korte update voor wie de gebeurtenissen tot dusver niet heeft gevolgd. Avantium, gevestigd in Amsterdam, legde zich oorspronkelijk toe op ontwikkeling van katalysatoren. Vanaf 2009 ontwikkelde het furaantechnologie onder de naam YXY. Furaanmoleculen worden in brede kring gezien als de basis van toekomstige groene plastics en chemicaliën. Het meest opzienbarende product van Avantium tot nu toe is PEF, een 100% groen alternatief voor het bekende PET. Coca-Cola, samen met Danone en ALPLA, op zoek naar een 100% groen alternatief voor PET-flessen, heeft hiervoor een wedstrijd georganiseerd tussen Avantium, Gevo and Virent. De uitslag van deze wedstrijd is nog niet bekend, we weten ook niet wanneer we de uitslag kunnen verwachten. Maar bij Avantium zijn ze ervan overtuigd dat hun PEF zal winnen vanwege zijn superieure eigenschappen.
Avantium, een gewilde partij
Veel partijen in de chemie dingen hierdoor naar de gunsten van Avantium. En het bedrijf heeft het tot nu toe heel goed gedaan. In juni 2014 maakte Avantium bekend dat het $ 50 miljoen had opgehaald van Coca-Cola c.s. en zijn eigen aandeelhouders. In december 2015 tekende Avantium een contract met Mitsui om de 100% groene chemicaliën FDCA en PEF te commercialiseren in Azië. Afgelopen maart onthulde het bedrijf dat het weer € 20 miljoen had opgehaald bij een consortium geleid door PMV, een onafhankelijk investeringsbedrijf voor Vlaanderen. En het maakte toen ook zijn langverwachte beslissing voor de commerciële ‘referentiefabriek’ bekend: Antwerpen. Op een terrein van BASF, in een joint venture met hen.
Uiteindelijk blijkt de zoektocht dus niet alleen geweest te zijn naar een locatie maar ook (en misschien wel in de eerste plaats) naar een industriële partner. Waarom is de keuze gevallen op BASF? Welke factoren hebben daarbij een rol gespeeld? ‘De joint venture combineert de specifieke technologie van Avantium, het bedrijven van de proeffabriek, en toepassingsgerichte kennis en patenten voor FDCA en PEF, met de ervaring en geloofwaardigheid van BASF in marktontwikkeling en commerciële, grootschalige productie van tussenproducten en polymeren.’
En welke factoren hebben de keuze op Antwerpen laten vallen? ‘De referentiefabriek zal worden geïntegreerd in het Antwerpse Verbund systeem van BASF; dit geeft veel operationele voordelen door een uitstekende infrastructuur voor chemische processen. Het is een prima plek voor logistiek en de aanvoer van grondstoffen. Bovendien is de nabijheid van Amsterdam (hoofdkantoor) en Geleen (proeffabriek) een voordeel voor de joint venture.’
Jullie gaan een joint venture vormen met BASF. Welke verdere plannen heeft deze joint venture, buiten Antwerpen? ‘De joint venture die wij willen oprichten gaat werken met de FDCA- en PEF-technologieën van Avantium. De referentiefabriek zal deel gaan uitmaken van het Verbund systeem in Antwerpen. De fabriek moet FDCA en PEF gaan commercialiseren en de werking van de technologie op commerciële schaal bevestigen. De industrialisatiefase kan beginnen zodra de technische basis vastligt en de markt voldoende is ontwikkeld. De afronding van de bouw is afhankelijk van de marktontwikkeling en wordt voorzien voor de middellange termijn. We geven verder geen informatie hierover. De voorgenomen joint venture zal zich concentreren op FDCA en PEF voor de verpakkingsindustrie, vooral op folies en flessen.’
Hebben Coca-Cola c.s. al beslist voor PEF in de race die zij hebben georganiseerd? Zo neen, hoe ziet het verwachte traject eruit? ‘Coca-Cola, ALPLA en Danone zijn van oudsher partners (en ook deelnemers) in Avantium. De joint venture evalueert de mogelijke overgang van de samenwerking in de nieuwe joint venture. Sinds 2011 heeft Avantium PEF geleverd aan deze bedrijven voor technisch onderzoek en ontwikkeling. We zijn overeengekomen dat we verder geen klanteninformatie zullen bekendmaken.’
Een bijzondere periode
Avantium blijft belangstelling trekken. ‘Met de voorgenomen joint venture willen we Avantium’s specifieke productietechnologie en kunde op het gebied van FDCA en PEF combineren met de sterktes van BASF,’ zei Dr. Stefan Blank, directeur van de Intermediates divisie van BASF. ‘Daarbij is onze kennis van marktontwikkeling en grootschalige productie van tussenproducten en polymeren van speciaal belang.’ En Tom van Aken, directeur van Avantium: ‘Dit is een bijzondere periode in ons bedrijf. Alle stukjes van onze strategie komen nu samen en we halen belangrijke doelstellingen. Met de voorgenomen joint venture met BASF willen we de YXY technologie snel gaan gebruiken en technologisch en commercieel leidend worden in FDCA en PEF.’