In Europa wordt slechts 16% van bio-afval verwerkt tot nuttig product. Het gaat om voedsel- en tuinafval. Een binnenkort te publiceren rapport van het Biobased Industries Consortium en Zero Waste Europe berekent het potentieel, en signaleert interessante en succesvolle voorbeelden van inzameling.
Nuttig gebruik van afval
Het Biobased Industries Consortium (BIC) is een vereniging van Europese industrieën die de hele biobased waardeketen beslaan. Het bevordert innovatie en toepassing van biobased producten en diensten; en het streeft naar positionering van Europa als wereldcentrum van de duurzame en circulaire bio-economie. Zero Waste Europe (ZWE) is een Europees netwerk van publieke en private deelnemers die afval de wereld uit willen helpen. Hun rapport Bio-waste generation in Europe bestrijkt het hele veld.
Europa stimuleert het gebruik van bewerkt bio-afval. En dat niet alleen om de hoeveelheid afval te verminderen. Het rapport geeft nog een paar extra doeleinden hiervan aan:
– Landbouwgrond in Europa verliest te veel organisch materiaal. Dit vermindert de productiviteit van het land. Compost kan een waardevolle aanvulling zijn op het organische materiaal. Bovendien helpt het om bodemfuncties te verbeteren, zoals structuur, bodemleven en waterberging.
– Bij het verhogen van het koolstofgehalte van de bodem kunnen grote hoeveelheden atmosferische kooldioxide worden gevangen, wat klimaatverandering matigt.
– Bio-afval bevat waardevolle stoffen als grondstof voor de bio-based industrie. Maar dit is nog in de ontwikkelingsfase.
Het is moeilijk, bio-afval in te zamelen
Bio-afval zoals omschreven in dit rapport is een deel van het huishoudelijk afval. Deze simpele omschrijving geeft de moeilijkheid van inzameling al aan. Mensen moeten het apart willen houden van ander afval; en het moet tamelijk vrij zijn van verontreinigingen als blikjes en plastic. Er is geen algemene ‘beste methode’. Methoden hangen af van lokale gewoonten en de bestaande organisatie van ophaal van huisvuil. Gemeentelijke autoriteiten spelen een sleutelrol. Het rapport bespreekt een paar succesvolle projecten in Europa.
Als het bio-afval eenmaal is opgehaald, moet het verwerkt worden tot nuttige stoffen. ‘De bio-based sector werkt bio-afval al op in slimme en efficiënte processen, met nul afval als doel,’ zegt Dirk Carrez, directeur van BIC. De organisatie neemt daartoe actief deel aan een aantal Europese onderzoeksprojecten. Het Agrimax project laat zien hoe waardevolle producten kunnen worden gemaakt uit organisch afval van landbouw en voedselindustrie. Zoals tweede-generatie suikers uit lignocellulose, aanwezig in grote hoeveelheden in stedelijk afval. Het VAMOS project heeft tot doel de productie van groene materialen uit zulke suikers te laten zien. En met het URBIOFIN project wil Europa demonstreren dat de organische fractie van stedelijk afval met bioraffinage kan worden opgewerkt; waarbij groene chemische bouwstenen, biopolymeren en additieven ontstaan.
Succesvolle projecten
Als bio-afval succesvol kan worden verwerkt, hoe kunnen we dan de toevoer uit Europese huishoudens vergroten? Europese gemeenten kunnen hier leren van succesvolle voorbeelden. In Milaan is er een zeer succesvol inzamelingsproject van bio-afval, met zelfs een opbrengst van 88% van het theoretische potentieel. Met een goede voorbereiding blijken burgers bereid dit afval in speciale vuilnisbakken te verzamelen en aan te bieden in composteerbare zakken. In Catalonië heft de regionale overheid tegenwoordig belasting bij gemeenten die hun afval laten storten of verbranden. Dit is voordelig voor het inzamelen en verwerken van bio-afval. En in Frankrijk heft een aantal gemeenten Reseau Compost Plus gevormd, die de inzameling van bio-afval bevordert. De organisatie geeft voorlichting aan gemeenten en het publiek, en controleert de kwaliteit van de compost die uit dit afval wordt gemaakt.
Het grootste deel van het rapport ‘Bio-waste generation in Europe’ bestaat uit gegevens per land. Zoals het aandeel van bio-afval dat daadwerkelijk apart wordt ingezameld, en beleid op het nationale en gemeentelijke niveau. Het volledige rapport zal worden gepubliceerd op 6 juli.
Interessant? Lees dan ook:
Afval is de belangrijkste groene grondstof, maar er zijn veel juridische barrières
Nuttig gebruik van landbouwafval
Vruchtbare bodems als koolstofopslag
De rol van de chemie bij vermindering van plastic afval