Elk jaar verliest de aarde 13 miljoen hectare bos. sinds 1960 is meer dan de helft van het tropische oerwoud verloren gegaan. Veel verdwijnt in de tropische regenwouden van Brazilië en Indonesië. Ook in andere landen wordt gekapt, de woestijn rukt daardoor op. Maar het Nederlandse bedrijf Groasis heeft een methode ontwikkeld om in zeer droge gebieden toch nieuwe bomen te kunnen planten. Sinds 2003 heeft het bedrijf met zijn partners 2 miljoen bomen geplant in 55 landen. Een strategie om verwoestijning en watertekorten tegen te gaan.
Nabootsing van de natuur
Groasis gebruikt een zelf ontwikkelde technologie. De jonge boom wordt geplant met genoeg water om te blijven leven. Maar niet te veel, want hij moet met zijn wortels snel de diepte in, op zoek naar grondwater waarmee hij zijn groei kan voortzetten. Die wortels groeien met een halve tot één centimeter per dag; na een jaar steken ze al 2 tot 4 meter diep. Deze methode kan worden toegepast in droge, geërodeerde of rotsachtige gebieden en woestijnen. Groasis irrigeert niet. In het eerste plantingsjaar is de waterbesparing daardoor al meer dan 90% in vergelijking met andere methoden, als druppelirrigatie. Vanaf het tweede jaar hoef je geen water meer te geven en stijgt de waterbesparing tot 100%. Zo leggen ze groene gebieden aan en gaan verwoestijning tegen.
Groasis beschrijft zijn waterbesparende Waterboxx© technologie zelf als een vorm van biomimicry, nabootsing van de natuur. Zoals door:
– verbetering van de bodem met compost en mycorrhiza;
– het gebruik van de juiste planten, met snel en verticaal groeiende wortels;
– het gebruik van cocoons (groeibakken) en plantbeschermers onder meer tegen vraat, speciaal ontworpen voor deze techniek. Deze beschermers kunnen na ca. een jaar worden verwijderd, de boom is dan groot en sterk genoeg on zichzelf in leven te houden.
Verwoestijning, een groot probleem
De door Groasis ontwikkelde technologie is goedkoop. Het planten kost ca. $ 2,50 per boom; naar zij claimen zo’n 90% goedkoper dan andere technologieën. Er zijn minder of zelfs geen pesticiden nodig – terwijl pesticiden wel vaak nodig zijn bij druppelirrigatie. Het overlevingspercentage is meer dan 90%; zoals blijkt uit onderzoek door de Universiteit van Valladolid bij vijf projecten op moeilijke plaatsen in Spanje.
Verwoestijning is op veel plaatsen op de Aarde een probleem. Door bomenkap; en door klimaatverandering. Soms gaan deze samen. De Canarische eilanden waren vroeger bijvoorbeeld bedekt met bos; maar de meeste bomen werden gekapt en nu regent het er nog maar weinig. Groasis plantte er een paar honderdduizend bomen en hoopt dat de regen nu zal terugkomen. Op andere plaatsen, zoals in Koeweit, vormen Groasis projecten een barrière tegen de oprukkende woestijn. Het Nederlandse bedrijf heeft met zijn partners inmiddels 2 miljoen bomen geplant in 55 landen. Het bedrijf wil de verwoestijning stoppen en grond weer vruchtbaar maken. Dat zorgt voor banen en voedsel; het herstelt ecosystemen en draait klimaatverandering terug.
Levenswerk
Groasis werd opgericht door de in april 2021 overleden Pieter Hoff. Ooit was hij tuinder en teelde lelies. Op buitenlandse reizen voor zijn bedrijf zag hij hoe bossen gekapt werden, landbouwgebieden verdroogden en de woestijnen oprukten. Hij ontwikkelde de Waterboxx, sinds de uitvinding in 2003 sterk verbeterd. Na zijn dood nam zijn zoon Wout Hoff het stokje over. ‘Ik zet de missie voort’, zegt hij tegen de site change.inc. ‘Het levenswerk van mijn vader mag niet verloren gaan. Dit is zijn erfenis.’ Dus zegde hij zijn goedbetaalde baan bij het Britse chemieconcern Ineos op en werd CEO bij Groasis. Een fulltime baan; helaas nog onbetaald want het bedrijf is nog niet winstgevend. ‘Gelukkig heb ik spaargeld en heeft mijn vrouw een goede baan,’ zegt hij. ‘Want dit geeft zoveel meer voldoening dan mijn vorige banen.’
De Groasis Waterboxx
De Groasis Waterboxx is een omgekeerde kunststof emmer. Hij heeft een achtvormige opening in het midden; daaronder kun je een of twee boompjes of plantjes planten. ‘s Nachts slaat in de afkoelende woestijn condenswater neer op het deksel; het loopt via V-vormige richels in de bak. Als het regent, wordt het water opgevangen in een reservoir. Door het afdekken van de bodem kan ook capillair grondwater naar boven komen. Het water kan erin, maar er niet meer uit. De plant kan ervan drinken – maar niet te veel, want hij moet stevige en diepe wortels vormen. Tegen vraat wordt hij beschermd door en folie. Na zes tot twaalf maanden kan de plant op eigen benen staan. De Waterboxx kan dan worden weggehaald en gebruikt voor andere bomen.
Projecten
Groasis is in vele landen actief. In Dubai, een uitermate droog en warm land, plantte het bedrijf met succes Ghaf bomen (Prosopis Cinerea), een lokale soort. In Ecuador plantte het bedrijf groenten en fruitbomen zonder irrigatie. Ook in Ecuador organiseerde het bedrijf in 2014 een wedstrijd ‘bomen planten’ voor schoolkinderen. De winnaars kregen computers – waarde een half jaarsalaris – ter ondersteuning van de school. Op de Galapagos Eilanden brengen de Waterboxxen bijna uitgestorven planten en dieren terug. In Peru plantte Groasis bomen in een gebied waar het al twintig jaar niet had geregend. Na een jaar waren de bomen al twee meter gegroeid. In Marokko plantte Groasis tamarisk bomen om de oprukkende woestijn een halt toe te roepen.
Nieuw is de Growboxx. Dit is een biologisch afbreekbare versie van de Waterboxx, gemaakt van gerecycled papierpulp. Dat maakt het nog goedkoper om bomen en gewassen te planten op zeer droge plaatsen. Enig nadeel van de Growboxx: hij kan geen condenswater opvangen, er zijn dus mensen nodig die plantjes water geven. Daardoor is de Growboxx vooral geschikt voor het telen van voedsel. Hij wordt onder meer gebruikt in Mali, Tsjaad, Colombia en Algerije.
Groenten telen
Droge gebieden bieden mogelijkheden maar ook uitdagingen. Veel droge gebieden hebben voldoende neerslag (250-500 mm per jaar), maar zeer ongelijk verdeeld over het jaar. Het kan een of twee weken regenen, en vervolgens vijftig weken droog blijven. Gewassen afhankelijk van zaaizaad (maïs, vollegrondsgroenten, tarwe) kunnen er zonder irrigatie niet groeien. Grondwater is beperkt beschikbaar en vaak al teveel gebruikt. Maar we kunnen ook bomen gebruiken om voedsel te produceren. Bomen kunnen vaak zonder enig probleem groeien als ze het eerste jaar overleven; met hulp van penwortels die wel tot tachtig meter diep kunnen reiken. Dat eerste jaar is precies de periode die de Groasis technologie overspant.
Voor de teelt van groenten heeft Groasis het Climate Control House ontwikkeld. Dit houdt, ook in woestijnachtige gebieden, overdag de temperatuur laag en ’s nachts de temperatuur hoog. Terwijl ook de vochtigheid wordt gecontroleerd. Om hoge temperaturen overdag te vermijden gebruikt Groasis een dubbele overkapping. Een zwarte schaduwdoek ter bescherming en daar overheen een witte schaduwdoek die de zonnestraling weerkaatst. Geplaatst twee meter boven de kas, zodat de luchtzuiging de hitte wegneemt vóórdat die de kas in kan gaan. Terwijl de Waterbox cocoon de planten hun dagelijkse water geeft, zodat deze voldoende groeien. Zo helpt Groasis boeren met een laag inkomen bij de productie van groenten. Waarmee ze de vijf à zeven jaar kunnen overbruggen totdat de fruitbomen vrucht dragen. Daardoor hoopt het bedrijf ook de wereldwijde uitstroom van boeren uit hun beroep te kunnen indammen. We hebben per slot van rekening wel boeren nodig om de wereld van voedsel te voorzien. Daarom zorgt het bedrijf ook voor onderwijs en kapitaal voor boeren, zodat deze met het Groasis model kunnen beginnen. Een model dat in principe kan worden toegepast op de 300 miljoen arme boeren op de wereld.
Ontbossing en verwoestijning gaan maar door
Door ontbossing en verwoestijning komt het levensonderhoud van 1,6 miljard mensen onder druk te staan, vooral in armere landen. Net als de habitat van meer dan 80 procent van alle dieren en planten. Om die ontwikkeling een halt toe te roepen ontwikkelden de Verenigde Naties de vijftiende Duurzame Ontwikkelingsdoelstelling (SDG 15). Die bevordert duurzaam beheer en herstel van bossen en wil woestijnvorming tegengaan.
Wout Hoff zoekt daartoe partners en investeerders. Hij stimuleert zijn distribiteurs om samen te werken met lokale overheden en bedrijven tegen verwoestijning. Groasis maakt daarbij gebruik van de handel in CO2-uitstootrechten. Want bedrijven die teveel CO2 uitstoten, kunnen dit compenseren door deel te nemen aan groenprojecten: door zogenoemde carbon offsets te kopen. Een gat in de markt voor ons, zegt Wout Hoff: ‘Een middel om projecten te financieren waarbij gedegradeerd land weer groen gemaakt wordt. Bedrijven die hun uitstoot niet voor 100 procent kunnen verminderen kiezen voor deze methode. Voor ons biedt dat nieuwe kansen.’
Interessant? Lees dan ook:
Kan herbebossing de klimaatverandering stoppen?
Ecomodernisme, een geweldig idee en een grote teleurstelling
Een plantaardig dieet zou een groot klimaateffect hebben