Tot voor kort dacht iedereen dat lithium-ion batterijen het toppunt waren van batterijtechnologie. Met deze apparaten zouden we het vervoer kunnen elektrificeren, ja, een groot deel van de economie. Maar ze hebben nu concurrentie gekregen van natrium-ion batterijen. Nog niet commercieel verkrijgbaar, maar wel veelbelovend.
Chemical and Engineering News zegt nu dat lithium-ion batterijen niet meer zo’n groot voordeel hebben boven natrium-ion batterijen. Ja, technologen ontdekken bijna dagelijks verbeteringen in Li-ion batterijen. Er komen steeds meer gigafabrieken die ze maken. Maar lithium-ion heeft één belangrijk probleem: zijn prijs. Bij het huidige ontwikkelingstempo zal de prijs hoog blijven. Bovendien wordt 90% van het wereldaanbod van lithium gecontroleerd door Chinese bedrijven.
Natrium-ion batterijen krijgen een voet tussen de deur
Daarom krijgen nu natrium-ion batterijen veel aandacht. Lange tijd dacht men dat ze geen rol zouden spelen in de race. De aandacht komt vooral van Westerse bedrijven die een betrouwbare leveringsketen voor batterijmaterialen willen ontwikkelen. De Achilleshiel van de natrium-ion batterijen is dat zij qua energie maar ongeveer twee derde kunnen opslaan, vergeleken met even grote Li-ion batterijen. Maar ontwikkelaars van Na-ion batterijen zeggen dat ze de energiedichtheid van hun prototypes voortdurend vergroten. Ze zijn nog niet commercieel, maar binnenkort vormen ze misschien een stevig alternatief.
In 2019 kostte lithiumhydroxide $ 6.000 per metrische ton, zegt CENews. Nu is dat $ 78.032. Vergelijk dat met de prijs van natriumhydroxide, stabiel beneden $ 800 per ton. Ruim voorradig, want het is een bijproduct van de chloorproductie (door elektrolyse van natriumchloride, keukenzout). Maar is dit prijsverschil genoeg voor de toekomst van de natrium-ion batterij?
Energiedichtheid
Lithium-ion batterijen doen het beter vanwege hun hogere energiedichtheid. Een sleuteleigenschap voor veel toepassingen, vooral in auto’s. Maar nu de prijs aan de orde komt, kijken industrieën hier nog eens naar. Bij nader inzien is de auto-industrie niet de enige afnemer. Er zijn ook stationaire toepassingen. En natrium-ion batterijen hebben een paar voordelen. Ze doen het goed bij lage temperaturen, in de orde van -20 oC. En ze hebben nog nooit vlam gevat, zoals wel is gebeurd met een paar Li-ion batterijen.
Moderne natrium-ion batterijen hebben een energiedichtheid van ongeveer 160 W h/kg, vergelijkbaar met die van oudere lithium-ion batterijen. (Moderne lithium-ion batterijen halen 230 W h/kg of wat meer). Bij deze energiedichtheid hebben batterijen meestal geen koeling nodig, wat een voordeel kan zijn. Faradion, een van de ontwikkelaars van natrium-ion batterijen, zegt dat hun product nog volop in ontwikkeling is. Volgens hen halen hun batterijen in de komende jaren een energiedichtheid van 190 W h/kg. Toch zien toekomstkijkers geen overweldigend grote substitutie. Dit jaar werd Faradion overgenomen door het Indische bedrijf Reliance Industries. Zij willen een Na-ion batterijfabriek bouwen in Jamnagar, India. Voor toepassingen als langzame elektrische voertuigen, zoals riksja’s, en stationaire energieopslag.
Piekopslag
De Californische start-up Natron Energy houdt zich ook bezig met natrium-ion batterijen. Hun batterij heeft een lagere energiedichtheid, ongeveer 70 W h/kg. Vergelijkbaar met die van loodaccu’s. Maar zij denken ook, belangrijke markten te kunnen bedienen. Hun batterijen kunnen iets wat weinig andere kunnen, namelijk in korte tijd grote hoeveelheden elektriciteit leveren. Ze zijn geschikt als aanvullende stroomleveranciers aan de industrie, bijvoorbeeld in datacentra. En er is Altris, een Zweeds bedrijf dat binnenkort een commerciële fabriek van natrium-ion batterijen wil bouwen.
Kortom, natrium-ion batterijen beginnen op te schalen van de proeffase naar commerciële toepassing. De problemen in de leveringsketen van lithium gaf hen die kans. ‘Een geweldige tijd om batterijchemicus te zijn,’ zegt Jerry Barker, oprichter van Faradion, tegen CENews.
Interessant? Lees dan ook:
Energieopslag in de transitie
Batterijtechnologie ontwikkelt zich snel
Integratie van PV in de economie