In Nederland wordt komen windturbines en zonnepanelen er steeds slechter voor te staan, economisch gesproken; schrijft Roy op het Veld op change.inc. Het aanbod is niet meer maatgevend – juist de vraagkant. Zonder vraagstimulansen zal de prijs van zonne- en windenergie blijven dalen.
Energietransitie
Op het Veld schrijft dat de energietransitie vanaf nu een nieuwe fase ingaat. Nu moet de vraag aantrekken. Deels is dit het gevolg van het succes van de stimulering van het aanbod. In alle straten is nu wel een dak te vinden met zonnepanelen. En voor de Noordzee geldt ongeveer hetzelfde: het ene windpark na het andere is er neergezet.
Volgens de laatste cijfers van het CBS hebben alle zonnepanelen in Nederland samen een vermogen van 21.275 megawatt. Meer dan het dubbele van alle windturbines samen, die een vermogen hadden van 10.734 megawatt. Maar windturbines hebben een veel grotere bedrijfstijd; waardoor het aandeel van wind in de duurzame elektriciteit (23%) hoger is dan dat van zonne-energie (17%). Volgens het CBS is nu meer dan de helft van de elektriciteit van duurzame oorsprong.
Grenzen aan duurzame elektriciteit
Maar het aandeel duurzame elektriciteit nadert zijn grens, door de capaciteit Van het net en een gebrek aan opslag. Daardoor daalt de waarde van de opgewekte elektriciteit. De opbrengst van meer windturbines en zonnepanelen daalt daardoor. Ja, er is veel opbrengst als de zon schijnt en de wind stevig waait. Maar in andere situaties is backup nodig, typisch geleverd door gasgestookte centrales. Dit probleem zal verergeren als er meer zonnepanelen en windturbines bij komen.
Er is maar één oplossing voor dit probleem: stimulansen voor duurzame elektriciteit. Apparatuur nu aangedreven door aardgas, huizen nu verwarmd door aardgas – zij moeten overschakelen op elektriciteit; uit duurzame bronnen. Maar dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan. De vraag naar elektriciteit in Nederland is de afgelopen twintig jaar niet gegroeid. En 80% van de huizen wordt nog verwarmd met aardgas en een CV-installatie.
Zullen we aardgas vaarwel zeggen?
Dus om de hamvraag te stellen: is er een plan om weg te bewegen van aardgas? Mensen hebben al geïnvesteerd in betere isolatie. Daardoor daalt de vraag naar warmte, en dat is geen goed teken voor stadsverwarming. Misschien zijn er ondernemers met nieuwe voorstellen, aantrekkelijk in de nieuwe situatie?
In feite bevindt de industrie zich in dezelfde situatie als huizenbezitters. Er is erg weinig financiële stimulans om duurzame warmte-systemen te installeren. Er is vrijwel geen voortgang in overeenkomsten met grote vervuilers. Er is nieuw beleid nodig om dit te veranderen. De beweging naar duurzaamheid moet een steuntje in de rug krijgen. Het heeft geen zin, nieuwe windparken te bouwen op de Noordzee als dat steuntje niet komt. Op het Veld concludeert: ‘de bottleneck in het energiesysteem ligt niet aan de vraagkant, de aanbodkant moet in beweging komen…. In feite zitten wij niet langer in een energietransitie maar in een economietransitie.’
Interessant? Lees dan ook:
Waarom groeit duurzame energie snel?
Duurzame energie: groen, gezond, veilig – en goedkoop
World Energy Outlook 2023: we moeten nog sterker inzetten op duurzame energie