Yuki Kabe, Technical Advocacy Specialist bij Braskem, signaleert een onjuiste beoordeling van ‘biobased’ ofwel groene plastics in levenscyclus-analyses. Hij heeft als chemisch ingenieur meer dan 20 jaar ervaring in duurzaamheid en levenscyclusbeheer. Het potentieel van groene plastics wordt volgens hem onvoldoende benut.
Er zijn ongelijke beleidsregels, en er bestaat een gebrek aan erkenning van de bijdrage van bioplastics aan duurzaamheid. Ondanks hun mogelijkheden en duurzame eigenschappen, hebben bioplastics nog steeds moeite om te concurreren met ‘gewone’ plastics. Dit komt vooral door een verkeerd beeld, dat recht gezet moet worden.
Koolstofboekhouden
Veel groene plastics zijn chemisch hetzelfde als hun fossiele tegenhangers, en daarom is het vreemd dat zij verschillend worden behandeld. De gelijkenis biedt wel praktische voordelen. We kunnen dezelfde machines gebruiken, wat investeringen bespaart en de overstap naar deze materialen gemakkelijk maakt. Daarnaast passen groene plastics perfect in de circulaire economie. Ze kunnen worden ingezameld, gerecycled en opnieuw gebruikt, net als traditionele plastics. Maar de voordelen van groene plastics bestaan natuurlijk vooral in het oogpunt van milieu. Hier zijn groene plastics bijzonder waardevol. Ze verminderen de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen; en ze slaan koolstof op die door planten uit de atmosfeer is opgenomen. Daarmee verminderen ze (tijdelijk) het CO2-gehalte in de atmosfeer. Als groene plastics gerecycled worden, wordt die periode van koolstofopslag zelfs verlengd. Maar de huidige methoden van koolstofboekhouden negeren dit voordeel.
In de praktijk hebben groene plastics zelfs een nadeel, als het gaat om hun beoordeling in levenscyclusanalyses. Deze werken volgens protocollen. En in de Product Environmental Footprint (PEF) van de EU telt emissies van groene plastics al van tevoren mee. Enerzijds is dat begrijpelijk, omdat de koolstof uiteindelijk weer vrijkomt — of dat nu over een paar decennia of over een eeuw is. Maar dan zouden ze ook bij fossiele plastics moete meetellen, en dat is niet het geval. Daar tellen ze pas mee in de eindfase – als ze geoxideerd zijn. Dit betekent dat de emissies van fossiele plastics die worden gerecycled of op stortplaatsen belanden, minder meetellen. Dit verschil creëert een ongelijk speelveld.
Onduidelijk beleid
Het merkwaardige is nu dat de EU geen doelstellingen heeft voor groene materialen afkomstig van duurzame bronnen; maar wel ambitieuze doelstellingen voor duurzame energie (waarvan biobrandstoffen deel uitmaken). Dit zorgt voor een kloof in het beleid. Door de rekenregels stijgen de kosten voor grondstoffen voor groene materialen. Daardoor wordt het moeilijker voor hen om te concurreren. En dat is merkwaardig, want volgens het prioriteitsprincipe van biomassa moet de productie van materialen voorrang krijgen boven de productie van energie. Dit om de efficiëntie van hulpbronnen te maximaliseren. Maar het huidige beleid geeft deze logica niet weer.
Een andere hindernis is het ontbreken van bindende duurzaamheidseisen voor biomassa. Momenteel bestaat alleen een niet-bindend beleidskader; dit dwingt bedrijven om met inconsistente regels om te gaan. Maar er zijn al wel duurzaamheidseisen voor biobrandstoffen; en de EU kan deze als voorbeeld nemen.
Weerstand
Al met al ervaart de groene plasticindustrie op beleidsniveau meer weerstand dan steun. Veranderende regelgeving legt de verantwoordelijkheid bij bedrijven; deze moeten bewijzen dat hun initiatieven werken, vaak met hoge kosten. Dit vermindert hun concurrentiepositie ten opzichte van fossiele bedrijven, die minder worden gereguleerd. Om het potentieel van groene plastics te benutten, is beleidsverandering nodig. Wetgevers moeten duidelijke, wetenschappelijke duurzaamheidscriteria ontwikkelen; die technologieneutraal zijn en geldend voor de hele EU. Deze criteria moeten gebaseerd zijn op bestaande certificeringssystemen. Levenscyclusanalyses moeten het potentieel voor koolstofopslag van groene plastics erkennen.
Door een gelijk speelveld te creëren, kunnen beleidsmakers de groei van groene plastics stimuleren; en bijdragen aan een duurzamere, lage-emissie-economie.
Interessant? Lees dan ook:
Sluiten van de plasticketen
Productie van plastics beperken
Beleid inzake duurzame materialen? Probeer verboden en heffingen