Green Chemistry Campus: op het snijvlak van agro en chemie

De regio Bergen op Zoom, voor wie het nog niet wist, is het centrum van de nieuwe groene economie. Alles komt daar bij elkaar: sterke agrofood industrieën, een krachtige landbouw met veel reststromen, ambitieuze en internationale chemische bedrijven, een bloeiende logistieke sector met veel goede verbindingen. De Green Chemistry Campus, vorig jaar gevestigd op het terrein van chemiereus SABIC, gaat de groene economie verder ontwikkelen met krachtige innovaties.

Open innovatie
De Green Chemistry Campus is één van de drie in Nederland gevestigde COCI’s: Centres for Open Chemical Innovation. Open innovatie is een buzzword. Bedrijven die eraan deelnemen schermen niet al in een vroeg stadium hun onderzoek voor elkaar af, maar proberen elkaar te ondersteunen en verder te helpen. Met veel creatieve mensen bij elkaar gaat de ontwikkeling sneller. Dat transitiegoeroe Jan Rotmans de Green Chemistry Campus ‘een biobased pareltje’ vindt, komt doordat deze filosofie hier echt in de praktijk wordt gebracht. SABIC heeft zijn lab open gesteld voor kleinere bedrijven (nu veertien stuks) en blijft verder op afstand. Deelnemers kunnen gebruik maken van de faciliteiten van het grote bedrijf (energie, analytisch laboratorium, vergunningen etc.), maar de grote broer kijkt niet over de schouder mee. Is wel geïnteresseerd in de opschaling van nieuwe vindingen, natuurlijk. SABIC heeft vooral belangstelling voor de mogelijkheid om zijn scala van grondstoffen uit te breiden naar de groene sector.

Partners en initiatiefnemers van de Green Chemistry Campus zijn de Provincie Noord-Brabant, de gemeente Bergen op Zoom, SABIC en de regionale ontwikkelingsmaatschappij NV REWIN West-Brabant, die ook de directie voert van de campus en verantwoordelijk is voor het aantrekken van nieuwe bedrijven.

Aromaten
Een van de nieuwe activiteiten is het Shared Research Centre Biobased Aromatics, gestart in maart 2013. Gezien de te verwachten tekorten van aromaten op de wereldmarkt gaat dit centrum onderzoeken hoe aromatische verbindingen kunnen worden ontwikkeld uit agro-reststromen. De ambitie ligt hoog: binnen 5 jaar wil het centrum uitgroeien tot een van de topcentra van de wereld op dit gebied. Er zijn drie initiatiefnemers: naast de Green Chemistry Campus slechts het Nederlandse TNO en het Vlaamse VITO.  Verdere deelname komt in eerste instantie van geïnteresseerde bedrijven, gevolgd door meer kennisinstituten met specifieke, benodigde know-how.

‘TNO en VITO werken al lang samen,’ zegt Willem Sederel van de Green Chemistry Campus, ‘en in deze samenstelling gaat de ontwikkeling het snelst. Deelnemers, locatie en onderwerp passen precies bij elkaar en zijn geschikt voor verdere doorontwikkeling. De klassiek-chemische route vanuit bijvoorbeeld C5-suikers past heel goed bij TNO, die daarvoor weer nauw samenwerkt met Cosun. Lignine als grondstof is meer het onderwerp van VITO, die ook kan aansluiten bij de sterkte van het biomassa-onderzoek aan de Universiteit van Gent. Samen met de sterke chemische sector in de Kanaalzone (Gent-Terneuzen) en omstreken zijn de omstandigheden optimaal voor snelle doorontwikkeling.’

In Avans hogeschool heeft de Green Chemistry Campus ook een sterke en ambitieuze partner in de onderwijswereld. De campus lijkt uitstekend gepositioneerd om de groene economie snel op een hoger plan te brengen.