Innovatie: de staat draagt het risico, het bedrijfsleven krijgt de opbrengsten
‘Socialiseer de risico’s en privatiseer de opbrengsten’ is in de financiële wereld het heersende economische principe van de laatste jaren. Nu blijkt dat een dergelijk mechanisme ook functioneert bij het veel minder schimmige innovatieproces. Ook hier ten koste van de … Read more
Innovaties in de groene chemie, komen ze wel?
Er heerst een merkwaardig regiem aan regels voor innovatiesubsidies in de biobased economy. Ze lijken uitsluitend gericht op gebruik van agrarische grond- en reststoffen voor de energievoorziening, met voorbijgaan aan toepassingen met meer waarde in de groene chemie. Wordt verdere … Read more
PBL-WRR-AWT-WTC
Er lijkt maar één mogelijke manier te bestaan waarop Nederland in de toekomstige wereld kan blijven meedoen: creëer een kennissamenleving – en dat is veel meer dan een kenniseconomie – waarin de circulatie van kennis permanent wordt gestimuleerd. Vier instanties … Read more
Waarom Europa haar eigen tweede-generatie biobrandstoffenbeleid ondermijnt, terwijl de VS snel vooruit gaat
Het Europese biobrandstofbeleid werd eerder dit jaar geherformuleerd, om de ontwikkeling van tweede-generatie biobrandstoffen te bevorderen. Maar dit lijkt weinig effect te hebben: terwijl in Europa inderdaad tweede-generatie biobrandstoffen uit voedselafval worden geproduceerd, is er maar één Europese fabriek die … Read more
Duurzame energie: een tussenbalans. Deel 3: Schoon fossiel
Niet meer dan 30% van onze energievoorziening kan duurzaam zijn binnen de komende 25 jaar. Een heldere strategie voor doorgaand gebruik van fossiele energiebronnen is nodig, waarbij een gezonde competitie en een gelijk speelveld voor alle commerciële vormen van energie … Read more
Duurzame energie: een tussenbalans. Deel 2: Zon en wind
In onze vorige column hebben we de potentie van biomassa laten zien. Nu zullen zon en wind de revue passeren. Tevens maken we een schatting van wat redelijkerwijze haalbaar is voor het aandeel duurzame energie. Zon en wind samen zouden … Read more
Duurzame energie: een tussenbalans. Deel 1: De rol van biomassa
Na enkele decennia onderzoek en ontwikkeling is een tussenbalans zinvol en, op hoofdlijnen, ook goed uitvoerbaar. Wind en biomassa laten om verschillende redenen hun grenzen zien. Zonne-energie heeft nog heel veel potentie. Andere duurzame bronnen, zoals getijdenstromen, geothermische energie of … Read more
EFIB, nu moet het!
Stond EFIB vorig jaar nog in het teken van gespannen verwachtingen over al het nieuwe in de biobased economy, ditmaal in Brussel was de stemming eerder ‘nu moet het gebeuren in Europa, anders missen we de boot’. Daarvoor waren goede … Read more
Bio-energie zit biochemicaliën in de weg
Het stimuleringsbeleid voor bio-energie is een rem op betere toepassingen van biomassa, zo vinden BioBTX en KNN, twee bedrijven in Groningen. Dit beleid drijft de prijs van biomassa omhoog, waardoor de productie van biochemicaliën (beter voor het klimaat, meer toegevoegde … Read more
Aan een zeer succesvol MKB-overheidsprogramma komt een einde
Zeventien miljoen, daar kun je wat mee doen. Om nauwkeuriger te zijn: 29 MKB-projecten werden er de afgelopen zes jaar mee over de brug, en misschien wel over de Valley of death, geholpen. Pilot- en demoprojecten voor de biobased economy. … Read more
Goede beslissing, verkeerde argumenten
Het Europese Parlement heeft gesproken. Biobrandstoffen moeten terug van 10 naar 6% bijmenging in 2020. Is dat erg of is dat juist goed? En waarom? Volgens Europese cijfers zouden biobrandstoffen in 2020 sterk bijdragen aan de stijging van de voedselprijzen. … Read more
Een pervers effect van subsidies
Subsidies spelen een lastige maar onmisbare rol bij de stimulering van nieuwe technologieën. Ze zorgen ervoor dat opkomende (superieure) technologieën de concurrentie aan kunnen gaan met gevestigde technologieën. Zodat deze niet uit de markt worden gedrukt. Maar subsidies hebben ook … Read more
Jan Noordegraaf (Synbra): overheid doe je taak, hef belasting!
‘We zijn inmiddels over de 400 ppm CO2 in de buitenlucht heen gegaan en daarmee zal het niet ophouden. Ter vergelijking, in 1960 passeerden we het 300 ppm niveau. Wat te doen? Producten maken die vrijwel CO2-neutraal zijn. Biopolymeren als … Read more
Biobrandstoffen hebben de voedselvoorziening vrijwel niet beïnvloed, tot nu toe
ILUC is misschien in 2000-2010 helemaal niet voorgekomen – het verrassende resultaat van ons onderzoek bij Biomass Research, gebruik makend van statistieken die niet eerder voor dit doel waren geanalyseerd. Ja, boeren teelden veel meer gewassen voor biobrandstoffen. Maar dit … Read more
Europa moet minder plastic afval maken – maar hoe?
Europese plasticfabrikanten trekken nu samen op met milieuorganisaties, ze willen beide een eind aan het storten van plastic afval. Zij pleiten voor strengere recyclingeisen, om zo te voorkomen dat een belangrijke grondstof wordt weggegooid, en zien een stortverbod als een … Read more
Energieakkoord: belangrijke stap in de Nederlandse polder
Over het nationale Energieakkoord wordt wat gemeesmuild: wat is er nu precies afgesproken? Toch zet dit akkoord een stap die niet kan worden ongedaan gemaakt: de milieuorganisaties en het groene bedrijfsleven zijn binnengehaald als volwaardige polderaars. Het gebruik van biomassa … Read more
Emmo Meijer: Nederland doet niet meer mee
‘Het idee dat we in ons land moeten investeren in onderzoek wordt niet meer omarmd in overheidskringen. Er zijn nauwelijks ter zake deskundige ambtenaren die er enig idee van hebben hoe belangrijk R&D is. De politiek wil het niet begrijpen, … Read more
Marc Verbruggen (Natureworks): ‘Europa heeft de suikerbiet, het beste gewas voor biopolymeren, maar gebruikt het niet’
Europa beschikt over de beste grondstof ter wereld voor biopolymeren, bietsuiker, maar zet in plaats daarvan in op tweede-generatie gewassen. Een voorbeeld van de ineffectiviteit van Europa. ‘Een Zuidoost Aziatische delegatie zei laatst tegen mij: terwijl Europa praat, bouwen wij,’ … Read more
Green Deals openen deuren die anders gesloten blijven
Er zijn veel mogelijkheden om de biobased economy te stimuleren. Zelfs zonder subsidies. Zo heeft de overheid in 2011, naast het topsectorenbeleid, de Green Deals in het leven geroepen, een ‘intentieverklaring tussen overheid en samenleving zonder criteria’. Voor iedereen die … Read more
Industrieel gebruik van biomassa: nieuwe criteria nodig
Biomassa gebruiken voor chemicaliën en biobrandstoffen? De food/fuel discussie is zeer gepolariseerd. Maar sommigen proberen een uitweg te vinden uit deze problemen. Industrieel gebruik van eerste generatie (eetbare) grondstoffen kan soms de beste keuze zijn, zeggen zij – mits de … Read more
Vierhuizen, geboortedorp van Sicco Mansholt
Het is een tamelijk onbekend stukje Nederland, het uiterste noordwesten van Groningen waar het Reitdiep, komend van Groningen, in de voormalige Lauwerszee – sinds 1969 Lauwersmeer – uitloopt. Misschien komt het door de watersnood van 1953 dat de worsteling van … Read more
Kleinere soja-importen bij efficiëntere voedselketen
De West-Europese voedselketen is zeer inefficiënt, zegt Johan Sanders, hoogleraar ‘biobased commodity chemicals’ aan Wageningen UR. Wij zouden importen, vooral van soja, sterk kunnen verminderen door de efficiëntie te verbeteren. Elke West-Europeaan consumeert per dag 2.500 kcal. Maar om dit … Read more
BRIDGE: een unieke verbinding tussen innovatieve sectoren
Een gelukkig mens, zo noemde Barend Verachtert zich, hoofd van de unit Biotechnologie van de DG Research & Innovatie van de Europese Commissie. Op vrijdag 17 mei 2013 om 5 uur ’s middags was het Europese ambtelijke overleg over het … Read more
Innovatie, de Dutch disease
Weet u het nog? Windenergie? De Nederlandse Lagerwey molens waren de beste en meest innovatieve, maar hebben we de markt in handen gekregen? Nee, Duitsers en Denen bedienen die nu. En zonne-energie? Nederland liep toch voorop in innovatie, kennis en … Read more
Vraaggestuurd onderzoek? Geloof het maar niet!
Een druppel op een gloeiende plaat. Zo kun je hoeveelheid geld wel noemen die, binnen het Topsectorenbeleid, voor de ‘innovatiemotor’ van de Nederlandse economie, het Midden- en Klein Bedrijf beschikbaar is voor innovatie. Twee miljoen euro per Topsector. Gezamenlijk hebben … Read more
Ruimte voor duurzame landbouw: een mooi advies voor gisteren
Zoals generaals altijd bezig schijnen te zijn de vorige oorlog te winnen, zo heeft de nog jonge Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur een rapport uitgebracht over de problematiek van gisteren. Het gaat over de tegenstelling tussen duurzaamheid en landbouw. … Read more
Topsectorbeleid, steeds dieper het moeras in
Eigenlijk zien wij, de redactie van deze site, dat hele topsectorbeleid in ons land al vanaf het begin niet zo zitten. Het ziet er naar uit alsof ieder opvolgend kabinet steeds wat nieuws wil bedenken om het Nederlandse bedrijfsleven aan … Read more
Los de financiële crisis op, noem man en paard
Vijf jaar na het failliet van Lehman Brothers is nog geen begin gemaakt met de maatregelen die iedereen destijds noodzakelijk vond, en die grotendeels neerkomen op herstel van de beveiliging van financiële markten, ingesteld na de grote krach van 1929. … Read more
Schaliegas is een kans, ook voor Europa
Schaliegas is geen bedreiging, het is een kans. Het zal de hele wereld ten goede komen wanneer de VS hun kolencentrales omschakelen naar gas en daarmee hun CO2-uitstoot sterk reduceren. En Europa moet een passend antwoord geven: door zijn gasprijs … Read more
Innovatie, komt het er nog van
Zo langzamerhand begint iedereen toch wel door te krijgen dat het Nederlandse innovatiebeleid, het topsectorenbeleid, een wassen neus is, alleen maar tot verwarring leidt en de innovatie in ons land nauwelijks vooruit helpt. Misschien dat alleen de laatst bijgetrokken topsector, … Read more
Ton Runneboom: industriesuiker kan een doorbraak betekenen voor de biobased economy
In 2015 moet Europa een geheel nieuwe landbouwpolitiek in de steigers hebben staan. Hopelijk biedt die Common Agricultural Policy (CAP) nieuwe mogelijkheden voor innovatie en voor de relatie chemie en agro. Het op grotere schaal industriesuiker gebruiken voor het maken … Read more
CAP herziening: integreer de biobased economy
In Brussel is een enorm project aan de gang: de herziening van het gemeenschappelijke landbouwbeleid (Common Agricultural Policy, CAP). De toekomst van de biobased economy in Europa staat of valt met een slimme vormgeving van dat beleid. Het is van … Read more
Voorbij food/fuel: betrek de chemie bij de strijd tegen honger
De wereldvoedsel-voorraden zijn eigenlijk erg laag. De voorraad bedraagt nu twee maanden; bij aardolie bedragen de strategische voorraden tenminste drie maanden. Zulke lage voorraden zijn mogelijk door de grote prestaties in JIT en logistiek; ze gaan ook steeds verder omlaag, … Read more
Jan Rotmans: veel creativiteit in de transitie naar de biobased economy
‘De falende energietransitie zit de biobased economy in de weg,’ zegt Jan Rotmans. ‘En dat terwijl de energiesector gaat verdwijnen. Bij de komende transitie gaat de chemie zijn energievoorziening zelf ter hand nemen. Ze hebben vooral schone energie nodig. En … Read more
Windenergie: lessen uit een industrieel verleden
Het was een prachtige reünie, Veertig jaar windenergie in Nederland, georganiseerd door Chris Westra, de man die met een zelfbouwmolen in 1972 aan de basis stond van de opleving van duurzame energie. Veel verhalen over de afgelopen veertig jaar, mooie … Read more
Ouders, laat je kind operator worden in de bio-economie
Laat niemand zeggen dat de Europese Commissie zich niet druk maakt over wat zij de bio-economie noemt. Vorige maand hield de Commissie voor de eerste maal een soort hoorzitting over de rol die de regio’s spelen in bio-economie binnen Europa. … Read more
Certificering essentieel voor biobased economy
Certificering. Dat woord viel veel in mijn discussiegroep bij de bijeenkomst ‘Maatschappelijke aspecten van bio-based chemicaliën’, vrijdag 2 november in Amsterdam. En samenwerking. En ambitie om te excelleren. De vraag was wat Nederland zou kunnen bijdragen aan de biobased economy. … Read more
De biobased society in het regeerakkoord
De biobased society staat in de kijker van het regeerakkoord van VVD en PvdA. Een groene groeistrategie en de plaats van de biobased economy daarin worden uitgebreid genoemd. Verder is er veel aandacht voor duurzaamheid en energie, en voor het … Read more
Innovatieve Nederlandse chemie in een Noordwest-Europees cluster
‘Ik hoop van harte dat Nederland in 2050 bekend zal staan als het land van de groene chemie en behoort bij de top drie van mondiale producenten van slimme materialen.’ Aldus Gerard van Harten, het nieuwe boegbeeld van de chemie, … Read more
Europa blijft achter door aarzeling
‘Jullie willen altijd meteen de perfecte technologie invoeren’, zo hielden de Amerikanen ons Europeanen voor, bij het afsluitende debat van EFIB, vorige week in Düsseldorf. Waarbij EFIB staat voor: European Forum for Industrial Biotechnology and the Biobased Economy. De perfecte … Read more
Samen uit de crisis
Vergroening is nodig, ja het is de enige weg uit de crisis, zegt een op 8 oktober gestuurde brief van wetenschappers, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties aan de kabinetsformateurs. Een groen industriebeleid is nodig. ‘Overal in Europa is vergroening van de … Read more
Een sigaar uit eigen doos
Minister Verhagen, EL&I, (minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, dus eigenlijk minister van alles) startte meer dan een jaar geleden het topsectorenbeleid in Nederland waarin de beschikbare gelden voor onderzoek in een strak systeem gericht zouden worden op innovatie. … Read more
Leve Europa, trend 7: Europa was, is en blijft één van de belangrijkste leveranciers van kennis
De nieuwe wereld wordt gekarakteriseerd door meer lokale zelfvoorziening of zelfs autarkie, bijvoorbeeld in energiesystemen. Maar terwijl in het verleden autarkie stond voor gebrek en armoede, zal deze in de toekomst staan voor een hoog kennisniveau en regionaal zelfbewustzijn. De … Read more
Rein Willems, vertrekkend boegbeeld Topsector Chemie
Moet je iemand die al helemaal bepluimd is en bestoken met veren op alle mogelijke plaatsen nog eens extra uitluiden op deze site? Zoveel lof werd Rein Willems, vroeger Shell Nederland, voorzitter van de Regiegroep Chemie en op 9 oktober … Read more
Lars Hansen (Novozymes): Europa moet zijn beleid en financiële steun synchroniseren
De groene industrie gaat het CO2-probleem verlichten, en regionale ontwikkeling en arbeidsplaatsen op het platteland scheppen. Zegt Lars Hansen, Directeur Europa van Novozymes, een van de leidende Europese bedrijven in de biobased economy. Maar Europa moet zijn beleid en financiële … Read more
Het alcoholprobleem van de Europese Commissie
De Europese Commissie komt mogelijk terug op haar bijmengverplichting en wil die verlagen van 10 naar 5%. De ethanolindustrie is woedend en beticht de Commissie van een ’onverantwoordelijke ommekeer in het biobrandstoffen-beleid’. Kan dit gevolgen hebben voor de groene chemie? … Read more
Mark Bünger (Lux Research): nog veel vragen, weinig antwoorden in de biobased economy
Mark Bünger, auteur van het recente rapport van Lux Research over biochemicaliën en biomaterialen (zie het artikel op deze site), is van mening dat de levensvatbaarheid van een groene chemische industrie afhankelijk is van vele factoren, waardoor het doen van … Read more
Gebruik biomassa selectief, zegt Leopoldina rapport
Het recente rapport ‘Bioenergie: Möglichkeiten und Grenzen’ van de Duitse Nationale Academie van Wetenschappen Leopoldina, is het jongste in een groeiende lijst van kritische publicaties over bio-energie. Op macroniveau geeft het rapport de voorkeur aan zonne- en windenergie boven biomassa … Read more