Pas sinds vrij kort kan de mens het leven op aarde beïnvloeden: pas sinds mensen zich vestigden en landbouw ontwikkelden. Maar er was een revolutie voor nodig, veel later, om bewust ingrijpen in de levensvormen op aarde mogelijk te maken. … Read more
Het Horizon 2020 EU onderzoeksproject COSMOS heeft tot doel om de importafhankelijkheid van de Europese oleochemische industrie te verminderen. Momenteel importeert de industrie veel kokosnoot-, palm-, palmpit- en castorolie voor het maken van producten als plastics, wasmiddelen en weekmakers. Bij … Read more
3D printen heeft de toekomst. Daarmee zullen we voorwerpen heel anders gaan maken – misschien veel minder in fabrieken en veel meer in de winkel om de hoek. Maar tot nu toe leenden veel biobased materialen zich niet voor 3D … Read more
Nano3Bio is de naam van een door de EU gefinancierd programma waarin de productie en eigenschappen zijn onderzocht van chitosan, een veelbelovend groen materiaal. Het consortium hield onlangs zijn afsluitende bijeenkomst in Hyderabad, India. Chitosan heeft belangrijke toepassingen in petto … Read more
Eind mei was ik op bezoek bij een Green Deal netwerkbijeenkomst in Amersfoort. Leuke locatie, de bijeenkomst zelf was niet heel opwindend, maar ik heb wel een aantal mensen gesproken op de borrel na afloop en meegedaan met een leuke … Read more
Aangemoedigd door de Nederlandse toponderzoeker Robbert Dijkgraaf mochten op 16 juli een paar academici van internationale statuur op de TV fantaseren over de toekomst. De voetjes gingen hierbij heerlijk van de vloer. ICT lijkt veel onderzoekers het hoofd op hol … Read more
Vorige maand werd opnieuw een groot onderzoek over neonicotinoïden (neonics) gepubliceerd in Science. Groepen als Greenpeace en Friends of the Earth die geen neonicotinoïden willen, reageerden heftig; het onderzoek lijkt aan te tonen dat ‘neonicotinoïden schade berokkenen aan de gezondheid … Read more
Neonicotinoïden (neonics) hebben een overwegend schadelijk effect op bijen en andere bestuivende insecten – niet verwonderlijk, want deze ‘neonics’ zijn bedoeld om (in veel hogere concentraties) insecten te doden. Maar het blijkt erg moeilijk om betrouwbare informatie te verzamelen over … Read more
Volgens Piet Borst, vooraanstaand kankeronderzoeker, zullen degenen die de Nobelprijs verdienen voor de ontwikkeling van de CRISPR-Cas technologie, deze niet krijgen. Zij, dat zijn de microbiologen die het moeizame, basale onderzoek verrichtten en de kennis genereerden die nodig was om … Read more
Scheiding en zuivering vormen essentiële processen bij de productie van bio-based chemicaliën. Een uitdaging, want bio-based componenten kunnen alleen bij milde condities worden bewerkt. Onderzoekers en ingenieurs proberen deze uitdagingen te overwinnen, en tijdens de EFIB-bijeenkomst in Glasgow, afgelopen oktober, … Read more
Synthetische Biologie (SynBio) heeft een breed toepassingsgebied. Binnen dit vakgebied combineren microbiologen concepten en technieken uit engineering en biologie om nieuwe genen te ontwerpen die een specifiek proteïne (eiwit) aanmaken. Wanneer dit proteïne een enzym betreft, kunnen bacteriën of gisten … Read more
Opnieuw was er een oproep tot matiging op het terrein van gentech, afgelopen augustus in Science. Een groep van 26 onderzoekers vroeg om veiligheidsmaatregelen op het gebied van gene drives. Eigenlijk om een bezinningsperiode . Het was niet de eerste … Read more
Roundup, wetenschappelijke naam glyfosaat, is het meest gebruikte en meest bekritiseerde onkruidbestrijdingsmiddel. Officiële studies verklaren steeds weer dat het middel niet heel giftig is voor mens en dier; maar er is een hardnekkige onderstroom die Roundup verbindt met alle moderne … Read more
‘Als u mij vijf jaar geleden had gevraagd welke tak van katalyse het meest belangrijk zou worden, had ik biokatalyse gezegd,’ zegt professor Sébastien Paul, leider van het onderzoeksprogramma Realcat in Noord-Frankrijk. ‘Maar bij de huidige ontwikkelingen zie ik de … Read more
Het Hoger Beroeps Onderwijs (HBO) heeft de afgelopen jaren een grote ontwikkeling doorgemaakt, zegt Han van Osch van Avans Hogeschool. Het is veel meer gericht op de praktijk dan vroeger en speelt direct in op de behoeften van bedrijven. In … Read more
Consumentenelektronica vormen een snel groeiende bron van afval. Mobiele telefoons, tablets en dergelijke worden typisch gemaakt van niet-afbreekbare plastics uit fossiele grondstoffen, en deels uit milieuschadelijke materialen. Een nieuw ontwikkelde chip, waarin de metalen ondergrond vervangen is door microvezels van … Read more
‘Plantenstoffen staan in de belangstelling bij de industrie: in de agrochemie, de cosmetica en de farmacie,’ zegt Leon Mur, directeur van het Kenniscentrum Plantenstoffen. Voor die industrie heeft het centrum de laatste jaren een ‘bibliotheek’ samengesteld van stoffen die voorkomen … Read more
Voor diegenen die – zoals wij – van mening zijn dat de groene economie de drager zal moeten zijn van de komende Kondratieff golf, is het nieuwe onderzoekprogramma van de Nederlandse TKI-BBE (Topconsortium Kennis en Innovatie voor de Biobased Economy) … Read more
Het ontwikkelen en uitbreiden van de productie van biobrandstoffen en groene chemicaliën in Nederland vraagt om investeringen in onderzoek en ontwikkeling van in totaal € 485 miljoen in de komende acht jaar. Hiervan dienen de overheid en het bedrijfsleven elk … Read more
Het oordeel van het publiek verrast biotechnologische onderzoekers steeds weer. Soms in positieve zin, zoals bij de ontwikkeling van artemisinine, medicijn tegen malaria, met gemodificeerde organismen. Vaak in negatieve zin, zoals toen het publiek resoluut stier Herman en schaap Dolly … Read more
Mariene biotechnologie, de wetenschap van biochemische processen in waterorganismen, is een uitdagend onderzoeksveld met mogelijk zeer interessante ontdekkingen als nieuwe antibiotica, cosmetica en voedingsmiddelenadditieven – al zijn er tot nu toe weinig commerciële activiteiten uit voortgekomen. De milieus waarin de … Read more
“Over twintig jaar bestaat SeaLife Pharma niet meer,’ zegt zijn algemeen directeur Alexander Pretsch. In veel bedrijven zou zo’n uitspraak reden zijn voor zorgen. Maar Pretsch bedoelt dat hij verwacht dat zijn bedrijf succes zal hebben. D.w.z. dat het een … Read more
Het probleem komt overal ter wereld voor: hoe succesvolle R&D in te richten in een samenwerking tussen onderzoeksinstellingen en het bedrijfsleven. Met twee zeer verschillende culturen. Elk met zijn eigen regels en eigen maatstaven voor succes. Publicatievrijheid in de onderzoekswereld … Read more
In de toekomst zullen we houtvezels net zo sterk kunnen maken als staal, of zo zacht als katoen. Deze houtvezels zijn biologisch afbreekbaar, maar sterker dan staal of aluminium per kilo. De technologie werd ontwikkeld door KTH Koninklijk Instituut voor … Read more
Er lijkt maar één mogelijke manier te bestaan waarop Nederland in de toekomstige wereld kan blijven meedoen: creëer een kennissamenleving – en dat is veel meer dan een kenniseconomie – waarin de circulatie van kennis permanent wordt gestimuleerd. Vier instanties … Read more
‘Uniek aan ons centrum is de samenwerking met de bijzonder goede afdelingen plantenwetenschappen en groene chemie van onze universiteit,’ zegt Joe Ross, directeur van het Biorenewables Development Centre in York (VK). ‘We bouwen voort op de sterke landbouwtraditie in Yorkshire … Read more
Ontwikkelingen in de industriële biotechnologie (processen, nieuwe producten) die in het laboratorium zijn ontwikkeld, moeten worden uitgeprobeerd en getest op een relevante schaal voordat ze commercieel in productie kunnen worden genomen. Een proeffabriek die het productieproces op een semi-technische schaal … Read more
De biobased economy is een praktische aangelegenheid: de efficiënte verwerking van landbouwproducten en landbouwafval tot chemische stoffen en materialen. Maar aan de puur wetenschappelijke randen van de biotechnologie gebeurt ook het nodige: onderzoekers proberen processen in de levende natuur beter … Read more
Bij de stand van het Biorenewables Development Centre serveerde men vers geperst sinaasappelsap, deze week op EFIB, het European Forum for Industrial Biotechnology. Vooraan in de stand stond een opvallende bak met sinaasappelschillen. Bewust, zo bleek. Het team uit York … Read more
Veel biotechnologische bedrijven streven naar patenten waarmee ze hun kennis te gelde kunnen maken; maar in de VS heeft het Hooggerechtshof onlangs de reikwijdte van zulke patenten ingeperkt met een uitspraak dat DNA-volgordes in de natuur (of delen daarvan) als … Read more
De regio Bergen op Zoom, voor wie het nog niet wist, is het centrum van de nieuwe groene economie. Alles komt daar bij elkaar: sterke agrofood industrieën, een krachtige landbouw met veel reststromen, ambitieuze en internationale chemische bedrijven, een bloeiende … Read more
‘Het idee dat we in ons land moeten investeren in onderzoek wordt niet meer omarmd in overheidskringen. Er zijn nauwelijks ter zake deskundige ambtenaren die er enig idee van hebben hoe belangrijk R&D is. De politiek wil het niet begrijpen, … Read more
Piëzo-elektriciteit is in opkomst. Piëzo-elektrische cellen wekken elektriciteit op uit trillingen, of omgekeerd trillingen uit elektriciteit. Het eerste is van belang voor het oogsten van energie, want onze wereld heeft steeds meer behoefte aan de kleine vermogens die piëzo-elektrische cellen … Read more
‘Ik verwacht dat in 2050 kunstmatige fotosynthese volledig operationeel zal zijn en de kern zal zijn van de energie-voorziening,’ zegt Huub de Groot, hoogleraar in de biofysische organische chemie aan de Universiteit Leiden. ‘De ervaring leert dat een nieuwe technologie … Read more
Terwijl de PV-technologie basis van siliciumwafers zich blijft verbeteren en de kostprijs van zonnestroom blijft dalen, ontwikkelt dunne-film PV-technologie zich ook tot massaproduct. Dunne-film zonnecellen zullen naar verwachting op termijn het overgrote deel van de zonnestroommarkt voor hun rekening nemen. … Read more
Productie van biobrandstof, veevoeder, chemische basisproducten en hoogwaardige specialiteiten. Allemaal uit algen die wel tien maal sneller groeien dan planten op het land. Het lijkt erg op de biobased economy zelf: grootse plannen, veel onderzoek, testsites en proefproducties, maar de … Read more
Arnoud van Diem, ondernemer en directeur van AF&F (Algae Food & Fuel) en van Biosoil, kweekt algen op het terrein van ACRRES in Lelystad. Ij gebruikt zowel zonlicht als LED-lampen die licht van precies de goede golflengte voor de fotosynthese … Read more
Herman Vermeer is boer in de Flevopolder. Hij verbouwt hutspot (aardappels, uien, winterpeen), tarwe, koolraap en tulpen op 70 hectare, maar daarnaast zit hij in een windcoöperatie met zijn buren. Samen hebben ze op hun land zes windturbines geïnstalleerd, gezamenlijk … Read more
In kranten en op TV wordt de laatste weken veel aandacht besteed aan het maken van brandstoffen als benzine en diesel uit kooldioxide en water. Soms met sensationele koppen zoals in The Independent van 19 oktober: ‘Exclusief: Innovatieve wetenschappers maken … Read more
De nieuwe wereld wordt gekarakteriseerd door meer lokale zelfvoorziening of zelfs autarkie, bijvoorbeeld in energiesystemen. Maar terwijl in het verleden autarkie stond voor gebrek en armoede, zal deze in de toekomst staan voor een hoog kennisniveau en regionaal zelfbewustzijn. De … Read more
Kooldioxide is geen afval maar een grondstof. Dat was het uitgangspunt van de conferentie van het Duitse nova-Institut, een van de eerste CO2-conferenties die in Europa gehouden werd. En wat bleek daar: de chemische wereld zoemt van enthousiasme. Voorbij is … Read more
Zeewier voor menselijke consumptie. In het Verre Oosten eten ze het al eeuwen. In onze biowinkels is het tegenwoordig behoorlijk duur – maar in de westerse wereld werd het alleen, in het wild geoogst, door heel arme mensen gegeten en … Read more
Nu de eerste stappen zijn gezet op de weg om cellulose en hemicellulose commercieel te splitsen, is de ontleding van lignine de volgende stap. Dit is een nog een slag moeilijker. De Universiteit Utrecht lijkt goed op weg om een … Read more
Onderzoeksgeld moet meer worden gebruikt voor innovatie in het bedrijfsleven en minder voor fundamenteel wetenschappelijk werk. Dat is de korte samenvatting van het nieuwe Nederlandse innovatiebeleid, het ‘topsectorenbeleid’. Maar het topsectorenbeleid loopt niet soepel, en de financiering van wetenschappelijk onderzoek … Read more
Het Carbohydrate Competence Centre verricht toegepast fundamenteel onderzoek aan de vorming, verandering en afbraak van koolhydraten. CCC wil excellente kennis ontwikkelen over koolhydraten, om zowel innovatie als een meer gezonde en duurzame samenleving te bevorderen. Onder de paraplu van CCC … Read more
‘De polymerisatie met behulp van enzymen is nieuw in Nederland en in de hele wereld,’ zegt associate prof. Dr. Katja Loos van het Zernike Institute for Advanced Materials, toponderzoekschool voor materiaalonderzoek van de Groningse universiteit. ‘De daarvoor benodigde enzymen maken … Read more